Atualità
Ntegrazion de imigranc plu mpeniativa tla scola ladina per via dla trëi rujenedes
USP - La ntegrazion de sculeies che vën da families imigrantes se damanda n gran lëur pedagogich. Tla scoles ladines ie chësta ntegrazion mo plu mpeniativa davia che la mutans y i mutons de imigranc muessa unì alfabetisei no me te una, ma te trëi rujenedes.
L mpëni per judé inant i sculeies che vën da families imigrantes ne ie tla scola ladina no me majer per i nsenianc, ma nce per la Ntendënza scolastica che dëssa garantì l sustëni y la cunsulënza. Tla valedes ladines iel feter 2% di sculeies cun tramedoi genitores fulestieres, de chisc ie feter doi terzi te Gherdëina y un terzo tla Val Badia. La majera pert di sculeies imigranc vën dal’Albania, Tunisia, Maroco, Perù y dai Paisc dla ex- Jugoslavia. Davia che gran pert di genitores fulestieres lëura tl turism iel de gran mudamënc de prejënza aldò dla sajons. Suvënz ruva i sculeies permò ntan l ann de scola te scolina o te scola y chësc cumporta de gran dificulteies de ntegrazion te tlas.
La Ntendënza Ladina te si funzion sciche zënter linguistich mët a desposizion na cumpëida de ëures de sustëni per pité cursc de rujeneda a sculeies imigranc. Per arjonjer na miëur ntegrazion vëniel nce laurà cun mediatëures interculturei. Per anjenië la mutans y mutons fulestieres ala scola vëniel da doi ani pità cursc da instà cun nseniamënt plurilinguistich ntegrà. Chisc ntervënc vën fai cun la mira de na bona ntegrazion dl plurilinguism dla scola ladina, zënza che i sculeies muessa renunzië a si cultura y identità uriginela.
La situazion particulera dla ntegrazion de imigranc tla scoles ladines ie chëst ena unì prejenteda tl Cunsëi provinziel de Bulsan ntan l’audizion sun la lege de ntegrazion de zitadines y zitadins fulestieres. Te chësta ucajion à l ntendënt ladin Roland Verra y la respunsabla dla pert sozio-pedagogica y cunsulënza Carla Comploj purtà dant i bujëns dla scola ladina. L pont zentrel dla situazion dla scoles ladines ie che l muessa unì sustenì l mparé de cumpetënzes linguistich tla trëi rujenedes ladin, tudësch y talian.
as